HAYATIN İÇİNDEN HABERLER

The "bill included" trap in the rental house - CLICK

Kiraya zam yapmazsanız elektirik ve suyunuzu kestiriyorlar

Gümüşlük Haber Ajansı (GHA) - 02.07.2022 - Kiralık evde "fatura dahil" tuzağı

Dikkat kiralık ev ilanlarındaki "fatura dahil" ibaresi başınıza iş açabilir. Peki bu ne anlama geliyor? Tüm detaylar haberde...

Son dönemde kiralık ev ilanlarında ‘fatura dahil’ ifadesi dikkat çekiyor. Kimi ev sahipleri kiralama kısa dönem olduğu için elektrik, su, doğalgaz abonelikleri kendi adına tutarken, kimi de bu yolla tahliye ya da zam baskısı yapıyor. İstediği tarihte evden çıkmayan ya da istediği oranda zam yapmayan kiracının elektriğini suyunu kesen mülk sahipleri kiracıyı evden çıkmaya zorluyor.

Hürriyet Gazetesi'nden Gülistan Alagöz'ün haberine göre, son dönemde birçok Kiralık Ev ilanlarında ‘Fatura dahil’ deniliyor. İlk etapta avantaj gibi görünen bu durum kiracı aleyhine dönüşebiliyor. Yaşanan bu sorunun dava dosyalarına da konu olmaya başladığını belirten Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, ev sahiplerinin bu yolu seçmesinin nedeninin uzun süren tahliyeler olduğunu belirtti ve şunları söyledi:

DİKKAT; "İhbar edin para kazanın" 2

Kiracılar dikkat... Fatura dahil oyununa gelmeyin.

Kiracının kanuni haklarını aşma çabası

“Ev sahipleri kiracılarını tahliye etmek konusunda Borçlar Kanunu’nda sayılı haklı nedenlerden birisine sahip olmak zorunda. Dava açıldığı takdirde de dava sürecinin istinaf dahil tahminen 2-2.5 yıl sürüyor olması ‘kiracıyı daha kolay nasıl tahliye edebilirim’ düşüncesine yönlendirmiş durumda. Bu noktada aslında yıllardır yazlıklarda uygulanan, kısa süreli kiralamalarda var olan bir model uzun süreli kiralamalarda da uygulanır hale geldi.

Yazlıklarda kiracı 1-3 ay arası kiraladığı taşınmazla ilgili olarak yazılı kira sözleşmesi yapamamakta ve elektrik, su var ise doğalgaz gibi temel hizmetlerin aboneliklerini üzerine almamakta ve tahliye anında herhangi bir şekilde bir sorunda çıkmamaktadır. Bunu gören mal sahipleri İstanbul veya büyükşehirlerdeki kiralamalarda bu modeli kullanmaya başladılar. Son dönemde ilanlarda ‘elektrik, su, doğalgaz vs dahil’ şeklinde ilanlar görmekteyiz.

Kiracı sözleşme yapmak istediğinde emlak danışmanı veya mal sahibi yazılı sözleşme yapılmadığını, kiracının abonelikleri üzerine almasını istemediğini veya yazılı sözleşme yapılsa bile bir örneğinin kiracıya verilmeyeceğini şart koşuyor.”

Emlak danışmalarının verdiği bilgiye göre, kimi ev sahipleri ‘fatura benim adıma kalsın, sen geldikçe ödeme yap’ derken, kimi de ortalama bir gider belirleyerek daha yolun başında kiraya ekliyor.

Fatura oyunu

Avukat Kiraz, fatura oyunu ile neler yapıldığını şöyle anlattı:

“Mal sahibi kiracı ile olan sözlü kira sözleşmesinin veya kiracıya örneği verilmeyen yazılı kira sözleşmesinin uzama dönemi geldiğinde, yasal artış oranı kapsamındaki artışı kabul etmediğinde, yani daha fazla artış talep ettiğinde kiracısının temel hizmetlerini kapatabilir. Kiracı yaşayabilmek için su elektrik ve doğalgaza ihtiyacı olduğu için de ya bu isteği kabul ediyor ya da tahliye ederek taşınmazı boşaltıyor. Mal sahibi kiracısının taşınmazı tahliyesini talep ettiğinde de yine aynı şekilde kiracı çıkmak istemediğinde aynı yöntemi kullanarak taşınmazın temel hizmetlerini kapatılıp taşınmazın kullanımı engelleyebiliyor.” Peki kiracı bu kira sözleşmesine dayanarak bu hizmetlerin aboneliklerini kendi üzerine yapamaz mı? Kiraz şu yanıtı verdi: “İşte bu noktada ise devreye yazılı kira sözleşmesinin olmaması veya kiracıya bir örneğinin verilmemesi, Dask poliçesi ve tapu belgesi zorunluluğu devreye giriyor. Tüm bu kurumlar kiracıya abonelik hizmeti verebilmek için bu belgelerin verilmesini şart koşuyorlar. Kiracıda bu belgeler olmadığı için bu nedenle de abonelikler kiracı üzerine yapılamıyor. Hukukun boşluk alanlarından birisi olduğu için de herhangi bir kurum veya mahkeme bu aboneliklerin tesisi yönünde karar da veremiyor.”

Kiraz, kiralama yapan vatandaşın mutlaka sözleşme imzalaması, imzalandığı gün de örneğini alması konusunda uyardı.

DİKKAT; "İhbar edin para kazanın" 3

Kiracılar dikkat... Fatura dahil oyununa gelmeyin.

Kiracının hakları

Kiracılara zam yılda bir kez sözleşme yenileme döneminde ve TÜFE 12 ortalaması ile yapılır. Ancak haziran ayında yapılan düzenleme ile kira artışına sınır geldi. 1 Temmuz 2023’e kadar kiraya en çok yüzde 25 zam yapılabilir. 5 yılı dolan kiracı için de ev sahibi dava açarak kiranın yeniden belirlenmesini talep edebilir. Ev sahibi, kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu kişinin ihtiyacı varsa tahliye ister. Eski kiracıyı bu sebeple evden çıkarırsa 3 yıl başkasına kiralama yapamaz. Aksi takdirde, çıkarttığı kiracıya bir yıllık kira bedelini ödemekle zorunda kalır. Ayrıca 10 yıl sözleşme uzama süresi dolan kiracı için ev sahibi gerekçe göstermeden tahliye isteyebilir.

Kaynak:

https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/kiralik-evde-fatura-oyunu-42094277

ETKİNLİK TABLOSU

Muğla ili ve ilçelerindeki tüm etkinliklere ulaşmak için lütfen → burayı tıklayın.

ENGLISH

The "bill included" trap in the rental house

Attention, the phrase "invoice included" in rental house ads can create a job for you. Well what does it mean? All the details are in the news...

Recently, the phrase 'invoice included' draws attention in rental house advertisements. Some landlords keep the electricity, water, natural gas subscriptions on their behalf, since the rental is short-term, while others pressure to evacuate or raise in this way. The landlords, who do not leave the house on the date they want or do not make a raise as much as they want, cut off the electricity and water of the tenant, forcing the tenant to leave the house.

According to the news of Gülistan Alagöz from Hürriyet Newspaper, in recent years, many Houses for Rental advertisements say 'Invoice included'. This situation, which seems like an advantage at first, can turn against the tenant. Stating that this problem has started to be the subject of lawsuit files, Real Estate Law Association President Ali Güvenç Kiraz stated that the reason for the homeowners to choose this road is the long-lasting evictions and said:

“The landlords have to have one of the justified reasons in the Code of Obligations to evacuate their tenants. If a lawsuit is filed, the fact that the litigation process takes approximately 2-2.5 years, including the appeal, has led to the thought of "how can I evict the tenant more easily". At this point, a model that has been used in summer rentals for years and existed in short-term rentals has become applicable to long-term rentals as well.

In the cottages, the tenant cannot make a written lease agreement for the immovable that he rents for 1-3 months, and does not take over the subscriptions of basic services such as electricity, water, natural gas, and does not face any problems at the time of evacuation. Seeing this, the owners started to use this model for rentals in Istanbul or metropolitan cities. Recently, we have been seeing advertisements such as 'including electricity, water, natural gas, etc.' in the advertisements.

When the tenant wants to make a contract, the real estate agent or the landlord stipulates that there is no written agreement, that the tenant does not want to take over the subscriptions, or that a copy will not be given to the tenant even if a written agreement is made.” According to the information given by the real estate consultants, some landlords say 'keep the bill in my name, pay as you come', while others set an average expense and add it to the rent at the beginning of the road.

Lawyer Kiraz explained what was done with the bill game as follows:

“The landlord may close the tenant's basic services when the verbal lease agreement with the tenant or the written lease agreement for which a copy is not given to the lessee is extended, when he does not accept the increase in the scope of the legal increase rate, that is, when he requests a further increase. Since the tenant needs water, electricity and natural gas to live, he either accepts this request or evacuates the property by evacuating. When the owner requests the tenant to evacuate the immovable, and the tenant does not want to leave, he can use the same method to shut down the basic services of the immovable and prevent the use of the immovable. So, can't the tenant make subscriptions to these services on their own, based on this lease agreement? Kiraz replied: “At this point, the absence of a written lease agreement or the failure to give a copy to the tenant, the Dask policy and the deed document obligation come into play. All these institutions require the submission of these documents in order to provide subscription service to the tenant. Because the tenant does not have these documents, subscriptions cannot be made on the tenant. Since it is one of the gaps in the law, no institution or court can decide on the establishment of these subscriptions.” Kiraz warned that the renting citizen must sign a contract and take a sample on the day it is signed.

Tenant's rights

Tenants are raised once a year during the contract renewal period and with an average of 12 CPI. However, with the regulation made in June, the rent increase was limited. Until July 1, 2023, the rent can be increased by a maximum of 25 percent. For the tenant whose 5 years have expired, the landlord may file a lawsuit and request that the rent be redetermined. The landlord requests eviction if he or his dependents need it. If he removes the former tenant from the house for this reason, he cannot rent to someone else for 3 years. Otherwise, it will have to pay the rented tenant one year's rent. In addition, for the tenant whose 10-year contract extension period has expired, the landlord may request eviction without giving any reason.